قزاقستان در یک دهه گذشته نسبت به تحولات منطقه و جهان سیاستی متعادلی را در پیش گرفته است. از یک سو تعادلی بین منافع آمریکا و روسیه ایجاد کرده است. رویکرد نظربایف به غرب، اتحادیه اروپا و امریکا متناسب بوده و تاکنون مورد انتقاد شدید کشورهای غربی قرار نگرفته است. همچنین آستانه روابط اقتصادی خود را با چین نیز بهبود داده و با روسیه روابط خوبی دارد. این رویکرد سیاست خارجی متعادل قزاقستان به ‌دور از تأثیرگذاری‌ها و نفوذ منفی بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی فرصت مهمی در اختیار ایران قرار داده است تا به گسترش روابط با این کشور بیشتر بیندیشد.

در حال حاضر، اروپا به توافق جامع هسته‌ای به‌مثابه دریچه‌ای برای همکاری‌های بیشتر می‌نگرد. می‌توان به‌ صراحت گفت از میان سه قدرت اصلی اروپا، کشور آلمان دارای حسن نیت در مبارزه با داعش به‌عنوان مظهر تروریسم منطقه‌ای بوده و این فرصت را برای دولت ایران به وجود آورده که از ظرفیت هرچند حداقلی این قدرت اروپایی استفاده نماید.

در پرتو مذاکرات سیاسی میان ایران و گروه 1+5 به منظور حل‌وفصل جامع موضوع هسته‌ای، لغو تمامی تحریم‌ها از محورهای اصلی مذاکرات محسوب می‌شود. با توجه به نظرات مختلفی که درخصوص تحریم‌ها، ماهیت و مکانیسم لغو آن‌ها ابراز شده است، در این نوشتار تلاش می‌شود تا با استفاده از منابع و داده‌های موثق، ابعاد مختلف تحریم‌های سه‌گانه و فهرست تحریم‌ها به‌دقت موردبررسی قرار گیرند.

کمیته روابط خارجی سنای آمریکا طرح موسوم به کورکر-منندز را به شکل اجماعی و بارأی قاطع 19 سناتور به تصویب رساند. این طرح که در صورت تصویب نهایی در صحن سنای آمریکا- که احتمال آن نیز بسیار زیاد است- آثار متعددی بر توافق نهایی هسته‌ای ایران و 5+1 دارد. لذا در این متن به بررسی آثار و تبعات اجرای این قانون خواهیم پرداخت.

بیانیه لوزان بعد از توافق تاکنون از سوی صاحب‌نظران بی‌شماری مورد تجزیه‌وتحلیل قرارگرفته است. هر کس با توجه به منافعی که هر یک از بازیگران بخصوص ایران و امریکا به دست می‌آورند به تحلیل این تفاهنمامه پرداخته است. به نظر این‌جانب ما نباید صرفاً به منافع مستقیمی که از اجرای توافق نهایی هسته‌ای به دست می‌آید بسنده کنیم و آن را در همان چارچوب محدود بدانیم. بلکه با توجه به مفاد بیانیه لوزان به نظر می‌رسد منافعی که ایران به‌طور مستقیم و غیرمستقیم از تفاهم‌نامه هسته‌ای لوزان به دست خواهد آورد بسیار بیشتر از امتیازاتی است که به‌طور مستقیم از محتوای بیانیه لوزان مستفاد می‌شود. تأثیرات غیرمستقیمی که این تفاهم‌نامه در عرصه منطقه‌ای و بین‌المللی و در زمینه‌های سیاسی، دیپلماتیک، اقتصادی - تجاری و غیره برای ایران به همراه خواهد داشت چه‌بسا بسیار بیشتر از منافع ملموسی است که در زمینه‌های هسته‌ای و غنی‌سازی و تعداد سانتریفوژها حاصل می‌شود.

لغو محدودیت تحویل موشک‌های اس-300 به ایران، بازتاب‌های گوناگونی داشته و از سوی برخی به عنوان نشانه‌ای از تغییر سیاست روسیه نسبت به غرب و ایران تعبیر شده است. علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی این اقدام روسیه را نتیجه سیاست‌های تقویت‌کننده ثبات ایران در دو سال اخیر دانسته است. این‌گونه اظهارنظرهای مثبت از سوی برخی دیگر نیز بیان شده است. اما تصور می‌کنم باید به این تصمیم ولادیمیر پوتین بسیار بدبینانه نگاه کرد.