از نظر هزینه‌های سرمایه‌ای انتقال آب بین حوزه‌ای پرهزینه‌ترین روش تامین آب می‌باشد و بنابراین باید سرمایه‌گذاری در چنین طرح‌هایی با سرمایه‌گذاری در سایر طرح‌های ملی و عمومی کشور برای تامین آب مورد نیاز و جبران کسری حوزه مقصد مقایسه شود.

از جمله طرح‌های چالش‌برانگیز که در داخل ایران موافقان و البته مخالفانی بسیار دارد طرح انتقال آب دریای خزر به فلات مرکزی (سمنان) است. در خصوص این طرح تامل و بررسی بیشتر و عمیق‌تری نیاز است.

هدف از این نوشتار این است که ابتدا مشکل سد گتوند توضیح داده شود و سپس در مورد راه‌حل‌ها و انتظارات از اثرات عملی آنها بحثی صورت گیرد و در انتها درس‌هایی که از این واقعه می‌توان گرفت به‌صورت مختصر ذکر شوند.

در یادداشت پیش‌رو، نگارنده کوشیده تا با معرفی گزینه‌ی کم‌خطرتری برای مهار کابوس قحطی آب، چشم‌انداز امیدوارانه‌تری را در پیشگاه رهبران کشور ترسیم کند.

آنچه حیات کارون بزرگ و به دنبال آن زندگی مردمان و زیستمندان حوضة آبخیز آن را با تهدید و چالش‌های نگران‌کننده مواجه کرده‌است، سدسازی‌ها و پروژه‌های انتقال آب بین حوضه‌ای بر روی سرشاخه‌های این رودخانه و مدیریت ناپایدار و بهره‌برداری‌های غیرمسئولانه ناشی از توسعه کمی و بی‌رویه اراضی کشاورزی در دشت خوزستان است که منجر به نادیده گرفته شدن حق‌آبه زیستی این رودخانه و خشکی تالاب‌ها شده است. سد خرسان (3) یکی از 25 سد در پرونده سرشاخه‌های کارون در زاگرس است که بدون اخذ مجوزهای قانونی ارزیابی اثرات محیط زیستی و اقتصادی اجتماعی، عملیات اجرایی آن بر روی رودخانه خرسان در استان چهارمحال و بختیاری آغازشده و با نادیده گرفتن قوانین و ملاحظات علمی و محیط‌زیستی اضافه بر گسترش خسارت‌های زیست‌محیطی و هدررفت سرمایه‌ها، قانون‌گریزی را در جامعه ترویج می‌کند.

کلمات کلیدی:
سد خرسان، رودخانه کارون، مدیریت آب، خوزستان

این نوشتار کوتاه با تأکید مجدد بر لزوم توجه به ابعاد دیگر حکمرانی آب، علاوه بر فنی، اقتصادی و سیاسی، بر آن است تا با ذکر شواهدی از مناقشة رودخانه زاینده‌رود (به‌عنوان یک نمونه شاخص شده در کشور) نگرانی خود را از عدم توجه به همکاری و تعامل همه کنشگران درگیر اعم از ذینفع و غیر ذینفع، در حل مسائل آبی به وضوح بیان دارد.

مشکل کجاست؟ چگونه می‌توان کشوری بود که در زمینه‌های مختلف تکنولوژیک مدعی سرآمدی است، ولی توانایی حل مشکل منابع آب را ندارد؟ همین چند سال پیش بود که مسئولان اعلام کردند در صنعت سدسازی به مرحلة «خودکفایی» رسیده‌ایم. آیا شرایط فعلی نشانی از کشور خودکفا در سدسازی را به همراه دارد؟ میزان بهینة احداث زیرساخت‌ها در بخش منابع آب چقدر است و چه میزان از این مقدار بهینه فاصلة مثبت یا منفی داریم؟ و بالأخره اینکه آیا اصولاً افزایش تعداد زیرساخت‌ها می‌توانند به‌صورت یک راه‌حل، معضلات منابع آب را کاهش دهند؟