هیئت‌علمی دانشگاه تهران در سخنرانی خود در مرکز بررسی‌های استراتژیک گفت: محاسبات مربوط به درصد تغییرات درآمد از آب سطحی نشان می‌دهد که در سال‌های آتی زیان بیشتری به ترتیب متوجه استان‌های خوزستان، فارس و هرمزگان خواهد بود.
معصومه تقی‌زادگان- علیرضا مساح بوانی با تأکید بر افزایش دمای کشور تا سال 2030 افزود: تغییرات رواناب تمامی حوضه‌ها تا سال 2030 نیز کاهشی خواهد بود و بیشترین درصد کاهش رواناب به ترتیب مربوط به حوضه‌های بندرعباس- سدیج، کرخه و کارون است. در چنین شرایطی امکان بروز خشک‌سالی‌های شدید و سیلاب‌های شدید افزایش می‌یابد، چرا که با افزایش دو درجه دمای کشور، حدود 27 میلیارد مترمکعب بر حجم تبخیر کشور افزوده شده و میزان تغذیه آب زیرزمینی تا حدود بیست درصد کاهش می‌یابد و نهایتاً تأمین آب شرب در اکثر کلان شهرهای کشور نیز در آینده با مشکل مواجه خواهد شد.
وی مدیریت یکپارچه برنامه‌های توسعه منابع آب با حفاظت از اکوسیستم‌ها، ارتقا داده‌های پایه‌ای در مدیریت آب، افزایش آگاهی‌های عمومی جهت بهره‌برداری از آب، مدیریت تقاضا میان کاربری‌ها، تفویض اختیارات به جوامع ملی، تصفیه و بازچرخانی پساب‌ها در چرخه مصرف آب را از جمله راهکارهای سازگاری در منابع آبی برشمرد.
هیئت‌علمی دانشگاه تهران با اشاره به اینکه در حال حاضر 27 درصد خاک‌های کشور برای کشاورزی شور است، گفت: کاهش بارش، افزایش دما و به واسطه آن افزایش تبخیر رطوبت خاک باعث افزایش میزان زمین‌های شور در سطح کشور خواهد شد و عملکرد زمین‌های دیم را به شدت کاهش خواهد داد. علاوه بر این کاهش کیفیت و کمیت مراتع به دلیل افزایش دما و کاهش بارش در اکثر نقاط کشور باعث کاهش درآمد عشایر از دامداری شده و از سویی دیگر فشار مضاعفی برای چرای دام در مناطق ممنوعه وارد خواهد ساخت و نهایتاً سبب تضعیف پوشش گیاهی منطقه و افزایش فرسایش خاک می‌شود.
مساح افزود: افزایش دمای کشور در سال‌های آتی به خصوص در فصول سرد سال، سبب افزایش علف‌های هرز، آفات و بیماری‌های گیاهان زراعی در اکثر نقاط کشور شده و در پی آن هزینه‌های تولید محصولات به منظور مبارزه با آن‌ها خواهد شد و افزایش استفاده از آفت‌کش‌ها نهایتاً باعث ایجاد آلودگی محیطزیست کشور هم خواهد بود.
وی در باب اثرات افزایش دما بر شیلات گفت: با افزایش دما، شاهد کاهش رواناب ورودی رودخانه‌های واریزی به دریای خزر و آلودگی این رودخانه خواهیم بود که نهایتاً باعث کاهش تعداد ماهیان دریای خزر خواهد شد. علاوه بر این با افزایش دما، صنعت تولید ماهیان سرد آبی نظیر قزل‌آلا و با کاهش رواناب‌ها پرورش ماهیان گرم آبی تحت تأثیر قرار خواهند گرفت.
اثرات تغییر اقلیم بر تنوع زیستی کشور نیز از جمله محورهای سخنرانی مساح بود و وی با اشاره به فقیر شدن پوشش گیاهی کشور در پی کاهش بارش گفت: این شرایط سبب تأثیر بر گونه‌هایی نظیر توسکا و توسکای ییلاقی جنگل‌های شمال و تهدید جنگل‌های ماندابی جنوب کشور و به طور کلی کاهش پوشش گیاهی شده و نهایتاً سبب کاهش زاد و ولد زنجیره حیوانات وحشی خواهد شد. همچنین افزایش دما سبب کاهش زاد و ولد گونه‌های جانوران و پرندگان و افزایش مهاجرت پرندگان می‌شود.
علیرضا مساح بوانی تأکید کرد: اطلاعات ارائه شده در این سخنرانی بر مبنای مطالعات سند «راهبردی تغییر اقلیم کشور» در بخشهای منابع آب، کشاورزی، تنوع زیستی، جنگل‌ها و مراتع کشور و بهداشت کشور است، سندی که با همکاری همکاری سازمان‌ها و نهادهای مختلف نوشته شده و در مرحله نظردهی سازمان‌های ذی‌ربط است و برای هر یک از بخشهای این سند سیاست‌های کلی، راهبردها و سیاست‌های اجرایی در برنامه ششم، دستگاه مجری، دستگاه‌های همکار و تداوم سیاست‌های اجرایی بر برنامه هفتم و هشتم توسعه، مشخص شده است. وی نادیده گرفتن جزئیات به سبب بزرگی مقیاس مطالعه، اتکا زیاد به نظرات کارشناسی و دیده نشدن راهکارهای درون بخشی را از مشکلات این سند برشمرد.
مساح همچنین پژوهش‌های انجام شده در زمینه‌ی اثرات تغییر اقلیم در کشور را محدود دانست و گفت: اکثر مطالعاتی که انجام شده نیز بر بخش منابع آب و تعدادی نیز بر بخش کشاورزی متمرکز هستند و در زمینه بهداشت، تنوع زیستی، اقتصادی و نظایر این‌ها تعداد مطالعات کم است یا اصلاً کاری انجام نشده است که این امر ناشی از عدم وجود رشته تغییر اقلیم، کمبود دانش پیشرفته در این زمینه و نوپا بودن این مباحث در کشور است. علاوه بر این اکثر مطالعات در سطح یک حوزه آبریز انجام شده و پوشش کشوری ندارند.
«بررسی راهکارهای سازگاری با اثرات تغییر اقلیم در بخشهای مختلف کشور» پانزدهمین نشست از سلسله نشست‌های گفتگوهای راهبردی مرکز بررسی‌های استراتژیک بود که در روز سه‌شنبه 17 فروردین‌ماه 1395 در مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری برگزار شد.
استفاده از مطالب با ذکر منبع آزاد است.
متون سیاستی منتشر شده در شمس، بیانگر دیدگاه نویسندگان بوده و لزوما نظر این شبکه نیست.